Cultureel Centrum Landvast

Buitendijks cultureel centrum met 'droge-voeten-brug'

Cultureel Centrum Landvast ligt in de havenkom van Alblasserdam; buitendijks, half in het water. Landvast brengt levendigheid in het dorpscentrum en versterkt de relatie tussen het dorp en de haven. Het heeft een open karakter met een uitnodigende, naar het dorp gerichte, entree. Vrijwel alle lokale culturele instellingen zijn ondergebracht in dit multifunctionele centrum.

Locatie gezien richting het Raadhuis
Locatie gezien vanuit het Raadhuis
Situatie

De opgave

 Het programma bevat een combinatie van vrijwel alle lokale sociaal culturele en diverse commerciële activiteiten, zoals verenigingen, cursussen, zalenverhuur en twee bioscoopzalen. Het was de opgave om een gebouw te maken wat het kloppende hart zou worden van Alblasserdam en plek waar de Alblasserdammers elkaar ontmoeten. Het gebouw vervangt het tot op de draad toe versleten oude centrum de Wipmolen. De gemeente heeft de durf gehad te kiezen voor een beeldbepalende locatie, buitendijks, schitterend gelegen aan het water, naast het raadhuis en temidden van alle nieuwe centrumontwikkelingen.

Grote zaal De Royaal
Op de onderkade en in de haven
Zicht op de entree vanaf de haven
Stedenbouwkundige maquette
Maquette van het gebouw

Buitendijks bouwen

Het gebouw ligt half op het land en half in het water van de haven, die in open verbinding staat met de rivier De Noord. De onderkade, die is ingericht als parkeerterrein, kan bij hoge waterstanden onderlopen. De onderbouw bestaat uit een waterdichte betonconstructie, waarvan de gevelopeningen met innovatieve waterkeringen kunnen worden afgesloten. De stalen brug, het hoge bordes met de trap en de stoere waterdichte onderbouw dramatiseren de buitendijkse ligging. De stalen brug vormt vanaf de boulevard een uitnodigende loper tot het gebouw. Het hoger gelegen bordes kan tevens als buitenpodium worden ingezet. 

Alzijdige oriëntatie

Het centrum heeft een open karakter en een uitnodigende entree. et gebouw volgt aan de kant van het centrum de gebogen lijn van de waterkering en neemt aan de waterzijde de strakke lijnen van het kanaal over. De kromming in de gevelwand levert vanuit ieder gezichtspunt een ander beeld op. Het steeds veranderende, langs het gebouw strijkende licht versterkt dit effect. Het gebouw oogt smal vanaf de Dam gezien en maakt zich breed aan de rivierzijde en speelt zo in op de schaalverschillen in het gebied. De gevels van de lichtere bovenbouw zijn bekleed met een zinkkleurige metalen beplating. De gevelopeningen zijn zodanig gepositioneerd dat, ondanks het ‘gesloten programma’, een evenwichtige gevelcompositie en een alzijdige oriëntatie wordt verkregen. 

De strakke lijnen aan de haven
Ontvangsthal met baliefunctie

‘Wie als bezoeker de ontvangstruimte betreedt wordt verrast door de ruimtelijkheid en de helderheid ervan.’ 

In het water van de haven met uitzicht op de brug over de Noord

Centrale ontvangsthal

De stoere, ingetogen buitenzijde vormt een contrast met het lichte en sfeervolle interieur. Bezoekers worden ontvangen in de ruime ontvangsthal, van waaruit alle functies kunnen worden bereikt. De vides en de lange zichtlijnen geven snel inzage in de wijze waarop het gebouw is georganiseerd. De robijnrode geperforeerde wandbekleding en het houten lamellenplafond bepalen de sfeer. De ontvangstruimte is sterk geleed, doordat de vloeren ten opzichte van elkaar verspringen. Deze dekken zijn steeds met brede trappen verbonden. De grote zaal en bioscoopzalen zijn lager gelegen en liggen in feite op de bodem van de haven. De zalen voor de diverse culturele activiteiten liggen op het hoogste niveau. Hier bevindt zich ook Kraan3, de caféruimte met een balkon boven de haven. De afbeeldingen van de oude scheepskranen zorgen samen met de houten plafonds en de bamboevloeren voor een warme sfeer.

Houten lamellenplafond
Geperforeerde vezelcementplaten
Barmeubel op de bovenste verdieping

‘We hebben zowel het gebouw ontworpen, als de hele inrichting. We hebben recent een nieuw interieur voor het café en de bioscoopzalen ontworpen’

In uitvoering: bouwen in de haven
In uitvoering: de grote zaal krijgt vorm

Projectgegevens

Opdrachtgever: Gemeente Alblasserdam / Stichting Sociaal Cultureel Centrum Alblasserdam

Locatie: Alblasserdam

Programma: Cultuur

Ontwerp: 2003

Oplevering: 2008

Adviserende partijen: BBN, ABT, Huygen Installatie Adviseurs, Cauberg Huygen, IOB

Uitvoerende partijen: Van der Pas Bouwgroep, Adriessen Installatiebedrijf, Coors Interieurbouw

Fotografie: Huib Kooyker